Nguy cơ tiềm ẩn

Thứ ba, 12/04/2016 08:59

(Cadn.com.vn) - Sau hơn 1 năm chiến tranh đẫm máu, một lệnh ngừng bắn được mong đợi đã chính thức có hiệu lực tại Yemen, bắt đầu vào 21 giờ ngày 10-4 (giờ địa phương). Đây là một tín hiệu vui trong bối cảnh các bên liên quan đang nỗ lực đạt được một thỏa thuận hòa bình lâu dài tại đất nước ở bán đảo Arab này.

Tham mưu trưởng quân đội trung thành với Tổng thống Mansour Hadi, tướng Mohamed Ali al-Makdashi xác nhận, thỏa thuận ngừng bắn do LHQ làm trung gian đã có hiệu lực, nhằm giúp ngăn chặn tình trạng bạo lực giữa các bên tại quốc gia này. Liên quân Arab do Saudi Arabia đứng đầu, vốn mở chiến dịch không kích chống lại phiến quân Houthi do Iran hậu thuẫn để ủng hộ Tổng thống Mansour Hadi kể từ tháng 3-2015, khẳng định tôn trọng lệnh ngừng bắn lần này.

Lực lượng ủng hộ chính quyền và lực lượng nổi dậy trong cuộc xung đột Yemen cũng cam kết tôn trọng lệnh ngừng bắn. Cam kết của các phe phái liên quan giúp LHQ có nhiều lạc quan hơn cho một tiến trình hòa bình cho Yemen, khi động thái này diễn ra đúng 1 tuần trước khi bắt đầu cuộc đàm phán mới (vào ngày 18-4 tại Kuwait) để đi đến một thỏa thuận hòa bình lâu dài cho quốc gia bị chiến tranh tàn phá này.

Tuy nhiên, thỏa thuận ngừng bắn lần này vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Liên quân Arab dù cam kết tôn trọng lệnh ngừng bắn nhưng khẳng định sẽ vẫn giữ quyền phản ứng với bất kỳ cuộc tấn công nào của phiến quân. Trên thực tế, đây là lệnh ngừng bắn thứ 4 kể từ khi liên minh do Saudi Arabia dẫn đầu tiến hành không kích để hỗ trợ chính quyền của Tổng thống Mansour Hadi. (Ông Hadi phải chạy trốn đến Saudi Arabia trước cuộc tấn công của lực lượng phiến quân Houthi cùng các đồng minh, binh sĩ trung thành với cựu Tổng thống Ali Abdullah Saleh).

Trong khi đó, ngay tại thời gian đếm ngược quan trọng trước khi lệnh ngừng bắn được thực thi, đã xảy ra những cuộc đụng độ lẻ tẻ xung quanh thủ đô Sanaa và tỉnh Bayda. Mặc dù thành phố nhìn chung vẫn khá yên tĩnh, báo cáo cho biết, giao tranh dữ dội giữa các lực lượng trung thành với Tổng thống Hadi và các tay súng của lực lượng Houthi khiến hơn 20 người thiệt mạng. Theo LHQ, hơn 6.300 người đã thiệt mạng kể từ khi Yemen bùng nổ xung độ từ tháng 3-2015 – trong đó khoảng một nửa là thường dân.

Trong bối cảnh này, việc một lệnh ngừng bắn được thực thi không có nghĩa là một thỏa thuận hòa bình đang ở trong tầm tay. Thực tế, phe nổi dậy và chính phủ Tổng thống Hadi cho biết, trong tuần này họ mới đệ trình lên LHQ các điều khoản của thỏa thuận ngừng bắn, động thái vốn được cho là sẽ kiểm tra liệu họ có sẵn sàng đi đến một thỏa thuận đàm phán hòa bình tại Kuwait hay không. Đó là chưa kể ngay cả khi đã im tiếng súng và bom, con đường đến hòa bình ở Yemen cũng sẽ kéo dài và khó khăn bởi mâu thuẫn nội bộ chưa thể giải quyết một sớm một chiều.

Thanh Văn